Geluk is
waar we het meeste naar verlangen, voor onze kinderen en voor onszelf. Geluk is
niet een ding. Het is niet te koop. Het wordt niet weggegeven. Je kunt het niet
afdwingen. Het zit niet in omstandigheden. Sommige mensen zijn in moeilijke
omstandigheden gelukkig. Anderen hebben alles voor elkaar en zijn toch
ongelukkig.
Geluk is
vluchtig. Als je het hebt en probeert vast te houden, ontsnapt het weer. Je
kunt gelukkig zijn en een moment later al weer boos en ongelukkig, of angstig.
We zijn
wezens van verlangen en we denken dat alles waar we naar verlangen zal
bijdragen aan ons geluk. We verlangen voortdurend naar een volgend moment
waarin we wel gelukkig, of in ieder geval tevreden, zullen zijn. Zo plaatsen we
tijd tussen ons en ons geluk. We denken dat er nog iets nodig is voor ons
geluk, dat er nog iets ontbreekt. Zo plaatsen we ook denken en doen tussen ons
en ons geluk. Diep in onze opvoeding zit het idee geworteld, ‘je moet er voor
werken’, ‘voor wat hoort wat’. Als ik dit doe, dan verkrijg ik dat, en dat
draagt bij aan mijn geluk. ( transactioneel denken )
Geluk is het
hoogste doel in ons leven. Of is het dat niet voor jou? Ik denk dat zelfs als
we zeggen dat ons hoogste doel is de ander te dienen, of God te dienen, dat we
hopen dat het aan ons eigen geluk zal bijdragen.
Bedenk dat
als we geluk als doel hebben, we het nu dus niet hebben! Zouden we het
herkennen als het nu voorbij kwam? Of zijn we zo druk bezig om doelen en
verlangens na te streven, die we ergens in de toekomst vervuld willen zien, dat
we ‘vergeten’ het huidige moment te ervaren. We willen niet dit moment, maar
een volgend moment, niet dit moment, maar een volgend moment, etc., etc. We
willen een toekomst hebben, want wie geen toekomst heeft is ..... dood! En daar
zijn we bang voor. We willen onze toekomst zeker stellen. Daar zijn we zo druk
mee dat we het huidige moment, het enige ware moment, niet ervaren.
Is het
stoppen van verlangens en het nastreven van doelen dan de oplossing? Kan dat
überhaupt wel? Wat minder verlangens hebben helpt in ieder geval wel. Je kunt
op elk moment bedenken: ‘op dit moment heb ik alles wat ik nodig heb, op dit
moment heb ik alles wat ik nodig heb, op dit moment.. etc.’. Misschien kom je
dan tot het inzicht dat je veel minder nodig hebt dan je dacht. Helemaal zonder
verlangens kun je echter niet. Je verlangens zijn de motor van je leven. Zonder
verlangens zou je een zombie zijn. Als je verlangen dood is, is je leven dood,
alleen maar dood, die ene kant van de medaille. Er is echter altijd die andere
kant van de medaille: leven. Leven en dood zijn één, bestaan niet zonder elkaar
en zijn niet zonder verlangen, zonder energie. Stel je voor dat je te horen
krijgt dat je nog maar kort te leven hebt. Het zal even duren voor je dit kunt
accepteren. Je hebt geen toekomst meer. Dat doet pijn. Maar het verlangen
blijft en elk moment is een geschenk, is geluk.
Kun je je
verlangen laten zijn? Kun je het zien voor wat het is? Verlangen. Is verlangen
de oorzaak dat we ons ongelukkig voelen? Maakt vervulling van onze verlangens
ons wel echt gelukkig? Zijn we niet allemaal rupsjes nooit genoeg?
Meestal
werkt het bij ons zo: we verlangen iets terug voor iets dat we doen. Op die
manier proberen we ons verlangen te vervullen. We maken van te voren een kosten/baten
analyse; als ik zoveel tijd en werk investeer dan krijg ik dat en dat terug. Ik
doe iets voor jou, dan doe jij iets voor mij. Met geluk werkt dat niet zo, je
kunt niet een business-case maken voor geluk. Je denkt misschien dat je het
leven kunt beheersen en een 10-stappenplan naar geluk kunt opstellen. In
werkelijkheid is het echter net andersom. Het leven beheerst jou. Het zen
advies is dan ook; ‘geef jezelf aan het leven en wees open voor het leven’.
Kijk welk appel het leven op jou doet i.p.v. andersom.
Leven en
dood beheersen jou, of liever leven-dood, of dood-leven beheerst jou. Nog beter
uitgedrukt: je bent niet gescheiden van dood-leven. Het is je ware natuur. Het
heeft geen zin om je daartegen te verzetten.
Aan de dood
geven we de betekenis ‘geen toekomst hebben’. Voor leven geldt echter
hetzelfde; het leven is altijd hier-en-nu, dit moment. Ook het leven heeft geen
toekomst. Hoe kan het ook anders als leven en dood één zijn? De toekomst
bestaat alleen in onze gedachten en die zijn altijd hier-en-nu. Toekomst en
tijd zijn niet echt en bestaan alleen als ideeën, als creaties van onze
gedachten. De werkelijkheid van dit moment is anders. Als we ons daar bewust
van zijn en meer in dit moment kunnen zijn i.p.v. in onze gedachtencreaties,
dan staan we ook veel meer open voor geluk als het zich aandient. We staan dan
ook meer open voor verdriet en pijn. Dat willen we juist weer niet. Wie zich echter
afsluit voor verdriet en pijn kan ook geen geluk ervaren, daar heeft hij zich
dan ook voor afgesloten. We sluiten ons af voor de helft van de werkelijkheid;
dit wel en dat niet. We sluiten ons af voor de helft van onszelf; onze
zwakheden, kwetsbaarheden, onze donkere kant, want dat doet pijn. Pijn maakt je
echter open. ‘Een gebroken hart is open en ontvankelijk‘, wordt er wel eens
gezegd. Door de pijn heen worden we opener en gaan we ons verlangen begrijpen.
Als we ons verlangen begrijpen vinden we rust en vrede met wat is.
Het is
openheid waar we naar verlangen, vrede met wat is. Of het nu goed, of slecht,
mooi, of lelijk is, verdriet, of geluk.
